Hệ thống khuyến nông tỉnh Hậu Giang được thành lập từ năm 2004, đến nay đơn vị đã phát triển mạnh mẽ cả về số lượng và chất lượng. Trong đó, ở mỗi xã, phường hiện có một cán bộ được giao phụ trách công tác khuyến nông tại địa bàn. Tổng số cán bộ khuyến nông toàn tỉnh đến nay là 143/148 biên chế. Gần 20 năm qua, khuyến nông Hậu Giang đã có nhiều đóng góp quan trọng trong việc thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới. Bên cạnh đó, những người làm công tác khuyến nông của tỉnh luôn đồng hành, sát cánh với nông dân, hợp tác xã (HTX), doanh nghiệp trong tuyên truyền những chủ trương, chính sách phát triển sản xuất nông nghiệp của Đảng và Nhà nước; đồng thời thực hiện công tác hỗ trợ xây dựng mô hình, chuyển giao và hướng dẫn người dân ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, qua đây góp phần giúp người dân canh tác, tiêu thụ sản phẩm đạt hiệu quả trên nhiều lĩnh vực.

Đẩy mạnh chuyển giao khoa học kỹ thuật

Xác định việc chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp là một trong những giải pháp trọng tâm trong quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh trong tình hình mới, do đó, từ khi thành lập đến nay, ngành khuyến nông Hậu Giang luôn chú trọng và phát triển công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật đến với người nông dân bằng nhiều hình thức. Trong đó, nổi bật là hệ thống khuyến nông từ tỉnh đến cơ sở đã tổ chức nhiều hoạt động tập huấn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ tiên tiến cho nông dân trong nuôi trồng một số cây, con mang tính đặc trưng, tiềm năng của tỉnh theo hướng an toàn vệ sinh thực phẩm, an toàn sinh học và thích ứng với điều kiện biến đổi khí hậu.

Cán bộ ngành khuyến nông của tỉnh luôn đồng hành cùng nông dân trong việc chuyển giao KHKT  và hỗ trợ nhân rộng mô hình sản xuất đạt hiệu quả.

Ông Đặng Quốc Lực, Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Nông nghiệp Hiếu Lực, ở ấp Trường Hòa A, xã Trường Long A, huyện Châu Thành A, chia sẻ: “Được sự quan tâm của ngành nông nghiệp tỉnh, thời gian qua, nông dân trồng lúa trong HTX được tham gia nhiều lớp tập huấn về mô hình sản xuất theo hướng “3 giảm 3 tăng”, “1 phải 5 giảm”, trong đó có không ít lớp tập huấn do cán bộ ngành khuyến nông của tỉnh, huyện trực tiếp truyền đạt. Thông qua tập huấn đã giúp nông dân giảm được chi phí trong sản xuất, tăng lợi nhuận và giảm ô nhiễm môi trường trên cùng diện tích canh tác. Ngoài hỗ trợ kỹ thuật thì trong những năm gần đây, ngành khuyến nông của tỉnh và huyện còn tạo điều kiện cho nông dân tăng cường ứng dụng thiết bị bay không người lái vào một số khâu trong canh tác lúa như: phun thuốc, bón phân, gieo sạ... Nhờ vậy, việc sản xuất lúa của bà con ngày càng được nhẹ công và bảo vệ được sức khỏe”.

Bên cạnh việc mở nhiều lớp tập huấn tại nhà hộ dân gắn với hướng dẫn trực tiếp ngoài đồng ruộng, vườn cây ăn trái, diện tích nuôi thủy sản thì Trung tâm Khuyến nông và Dịch vụ Nông nghiệp (TTKN&DVNN) tỉnh còn mở điểm tư vấn khuyến nông tại thành phố Vị Thanh. Nơi đây đã và đang thực hiện tốt nhiệm vụ tư vấn miễn phí cho bà con nông dân về các chính sách đầu tư, hỗ trợ của ngành nông nghiệp; tư vấn về khoa học kỹ thuật phục vụ sản xuất nông nghiệp, cũng như những quy trình kỹ thuật sản xuất sản phẩm nông nghiệp đạt tiêu chuẩn kỹ thuật về an toàn thực phẩm nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường, nâng cao giá trị và thu nhập cho người dân.

Ông Võ Xuân Tân, Giám đốc TTKN&DVNN tỉnh, thông tin: Từ khi thành lập đến nay, đơn vị thường xuyên phối hợp với các ngành có liên quan và người dân tại các địa phương trong tỉnh tiến hành xây dựng và thực hiện nhiều mô hình nông nghiệp tiên tiến, nông nghiệp thông minh, ứng dụng khoa học, công nghệ, thực hiện cơ giới hóa vào sản xuất và thúc đẩy chuyển đổi số trong nông nghiệp. Bên cạnh đó là xây dựng thí điểm thành công mô hình kinh tế tuần hoàn hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, tối đa hóa việc tái tạo và tận dụng phụ phẩm trong nông nghiệp để tạo thêm sản phẩm mới. Ngoài ra, đơn vị còn hỗ trợ người dân áp dụng tiêu chuẩn thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (GAP), trong đó đã chứng nhận đạt tiêu chuẩn GAP thành công trên 5 nông sản chủ lực, gồm: lúa, mít, chanh không hạt, cá thát lát, lươn; đồng thời phát triển nhiều loại nông sản đặc trưng, tiềm năng gắn với phát triển du lịch của tỉnh như: khóm, mãng cầu xiêm, mít ruột đỏ, cá dày...

Qua tổng hợp sơ bộ của ngành khuyến nông Hậu Giang, tính từ năm 2004 đến nay, TTKN&DVNN tỉnh đã triển khai thực hiện mô hình và hỗ trợ khoa học kỹ thuật trên cây lúa được tổng diện tích 8.096ha, với 9.452 hộ tham gia; trên cây ăn trái có 603ha, với 1.119 hộ tham gia; cây khóm có 43ha, với 119 hộ tham gia; cây mía có 70ha, với 138 hộ tham gia; cây rau màu có 193ha, với 729 hộ tham gia; lĩnh vực thủy sản thực hiện hơn 178ha gồm nhiều mô hình…

Ông Ngô Minh Long, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh, nhận định: Hiệu quả từ việc thực hiện nhiều chương trình, dự án khuyến nông trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua đã từng bước nhân rộng được không ít mô hình sản xuất hiệu quả, đặc biệt là xóa dần những mô hình sản xuất nhỏ lẻ, nâng dần lên sản xuất theo quy mô tổ hợp tác, HTX; qua đây góp phần xây dựng những mô hình trọng điểm, tập trung với quy mô hàng hóa lớn và sản phẩm mang tính chủ lực của địa phương.

Tăng cường tính liên kết, tiêu thụ sản phẩm

Với việc ngành khuyến nông tỉnh đẩy mạnh chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật và triển khai thực hiện mô hình kinh tế tuần hoàn trong sản xuất nông nghiệp không chỉ giúp người dân nâng cao hiệu quả sản xuất, mà còn góp phần tăng tính liên kết và thị trường tiêu thụ khi có sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm và có vùng nguyên liệu lớn. Điển hình như khi các sản phẩm được nông dân sản xuất theo tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt và được chứng nhận đạt chuẩn OCOP cấp tỉnh thì hiện được tiêu thụ rất thuận lợi ở ba thị trường, gồm: nội tỉnh, vùng miền và xuất khẩu.

Ông Lê Văn Khoa, Phó trưởng Phòng NN&PTNT huyện Châu Thành A, cho hay: Thời gian qua, hệ thống khuyến nông địa phương đã có sự đóng góp không nhỏ cho huyện trong việc xây dựng và hình thành được vùng liên kết sản xuất lúa với quy mô khoảng 5.000ha, đồng thời xây dựng 2 mô hình cánh đồng lớn trong canh tác lúa với diện tích khoảng 800ha và một số cánh đồng số hóa khoảng 103ha. Ngoài ra, ngành khuyến nông địa phương còn tham gia trong việc tham mưu cho lãnh đạo huyện quy hoạch vùng sản xuất cây ăn trái, rau màu và vùng nuôi cá ruộng gắn với liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm cho người dân.

Bên cạnh tăng cường tính liên kết trong sản xuất thì TTKN&DVNN tỉnh còn ra mắt sàn giao dịch và truy xuất nguồn gốc nông sản Hậu Giang. Đây là kênh website giúp người nông dân, HTX, doanh nghiệp, các tổ chức và cá nhân trong và ngoài tỉnh Hậu Giang đưa nông sản, sản phẩm lên sàn giao dịch điện tử để tăng cường công tác quảng bá sản phẩm; đồng thời xây dựng vùng nguyên liệu nông sản theo chuỗi sản xuất gắn với truy xuất nông sản đáp ứng thị trường trong và ngoài nước. Đến nay, đã có 3.125 thành viên đăng ký, với gần 500 sản phẩm nông sản được đưa lên sàn. Hàng năm, TTKN&DVNN tỉnh còn hỗ trợ hơn 80.000 tem truy xuất nguồn gốc QR-Code cho nhiều mặt hàng nông sản chủ lực của tỉnh.

Bà Võ Thị Phương Trang, chủ cơ sở sản xuất rượu truyền thống Út Tây, ở xã Tân Bình, huyện Phụng Hiệp, bộc bạch: “Thông qua sàn giao dịch nông sản Hậu Giang, đơn vị có nhiều sản phẩm từ rượu đạt chuẩn OCOP cấp tỉnh được giới thiệu trên website này. Nhờ vậy, nhiều khách hàng trong và ngoài tỉnh biết đến sản phẩm của cơ sở, từ đó tạo được thị trường tiêu thụ ngày càng phát triển hơn so với trước đây”.

Ông Võ Xuân Tân, Giám đốc TTKN&DVNN tỉnh, thông tin thêm: “Ngoài những hoạt động trên thì thời gian qua, đơn vị còn tổ chức cho cán bộ, nông dân đi tham quan thực tế nhiều mô hình sản xuất hiệu quả trong và ngoài tỉnh; qua đây giúp nông dân trong tỉnh có cơ hội trao đổi, học tập kinh nghiệm để cùng nhau phát triển kinh tế. Bên cạnh đó, hàng năm đơn vị còn tạo điều kiện cho nông dân tham gia trưng bày, giới thiệu sản phẩm nông nghiệp của mình tại các cuộc hội chợ trong và ngoài tỉnh, qua đó góp phần tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm cho người dân được tốt hơn.

Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, cho biết: “Tôi đánh giá cao những kết quả đạt được của Trung tâm KN&DVNN tỉnh Hậu Giang sau gần 20 thành lập, qua đây góp phần quan trọng vào thành tích chung của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia. Về nhiệm vụ thời gian tới, Trung tâm KN&DVNN tỉnh Hậu Giang cần tiếp tục đổi mới, sáng tạo trong thực hiện các nhiệm vụ được giao, trong đó đẩy mạnh chuyển giao khoa học kỹ thuật, cũng như nhân rộng các mô hình sản xuất hiệu quả đến đông đảo người dân. Với những thành tích đã đạt được, cùng sự nỗ lực cố gắng, đoàn kết phấn đấu của hệ thống khuyến nông, tôi tin tưởng rằng tập thể TTKN&DVNN Hậu Giang sẽ tiếp tục phát triển và đạt được nhiều thành tích quan trọng hơn nữa trong những năm tiếp theo để xứng đáng với niềm tin yêu và kỳ vọng của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hậu Giang đã dành cho ngành khuyến nông tỉnh nhà”.