Đồng bào DTTS chiếm gần 50% dân số toàn huyện Hướng Hóa, sinh sống ở 21 xã, thị trấn, trong đó có 14 xã đặc biệt khó khăn. Xác định phát triển thương mại vùng đồng bào DTTS và miền núi giữ vai trò hết sức quan trọng trong kế hoạch phát triển KT-XH của địa phương, huyện đã cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ xúc tiến đầu tư, tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân hội nhập và phát triển, trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Hạ tầng thương mại vùng đồng bào DTTS và miền núi huyện Hướng Hóa thời gian qua được đầu tư bằng nhiều hình thức, trong đó đầu tư từ tư nhân đóng vai trò quan trọng. Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh đã đầu tư xây dựng, phát triển hệ thống dịch vụ, cơ sở lưu trú, ăn uống, giới thiệu và tiêu thụ sản phẩm của địa phương.
Bên cạnh đó, hệ thống cửa hàng xăng dầu được đầu tư theo hướng hiện đại với 16 điểm bán lẻ, trong đó có 4 cửa hàng xăng dầu thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi tại xã Thuận, Lìa, Hướng Tân, Hướng Phùng. Toàn huyện có 6 chợ, 1 trung tâm thương mại, trong đó có chợ Hướng Phùng là chợ dân sinh vùng đồng bào DTTS và miền núi, được bố trí tại khu vực trung tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho Nhân dân trao đổi, mua bán hàng hóa.
Năm 2022, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu thương mại - dịch vụ đạt 8.597 tỉ đồng; tăng 27,56% so với năm 2021. Hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa vùng đồng bào DTTS và miền núi thực hiện có hiệu quả, đảm bảo nhu cầu của Nhân dân.
Cùng với phát triển thương mại trong nước, hoạt động thương mại biên giới vùng đồng bào DTTS và miền núi là một trong những động lực quan trọng để thu hút đầu tư phát triển KT-XH của huyện Hướng Hóa. Thời gian qua, huyện đã tăng cường các hoạt động hợp tác quốc tế trên các lĩnh vực với các đối tác trong khu vực và trên thế giới; chỉ đạo các cấp, các ngành tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa ra vào khu vực biên giới, thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh.
Tạo điều kiện cho cư dân biên giới trao đổi, mua bán hàng hóa theo hình thức thương mại biên giới. Hoạt động mua bán, trao đổi thương mại biên giới vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn huyện chủ yếu thông qua trao đổi, mua bán trực tiếp qua Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo và các chợ biên giới với quy mô nhỏ, đơn giản. Các mặt hàng nông sản mua bán, trao đổi hai bên biên giới chủ yếu gồm: chuối, bời lời, cao su, trâu, bò, sắn, thịt lợn, mặt hàng thủy sản, rau củ quả các loại.
Hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa của doanh nghiệp, cư dân và thương nhân biên giới có chiều hướng phát triển. Trong năm 2022, hoạt động thương mại biên giới trên địa bàn huyện Hướng Hóa tăng mạnh, tổng kim ngạch hai chiều qua Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo đạt 516,4 triệu USD. Trong đó, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu 106 triệu USD; kim ngạch hàng hóa nhập khẩu 410 triệu USD.
Để thúc đẩy phát triển thương mại vùng đồng bào DTTS và miền núi trong thời gian tới, huyện Hướng Hóa đề ra mục tiêu đến năm 2030 phấn đấu đưa tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ đạt tăng trưởng trên 9%/năm; phát triển các hàng hóa có thương hiệu là đặc trưng, đặc sản, lợi thế của huyện đáp ứng tiêu chuẩn, chất lượng để đưa vào hệ thống phân phối trong, ngoài huyện, tỉnh và hướng đến xuất khẩu.
Khuyến khích phát triển thương nhân, doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia hoạt động thương mại, tăng trưởng trung bình 8-10%/năm. Phát triển hệ thống phân phối hàng hóa, cung ứng dịch vụ theo chuỗi; phát triển nguồn nhân lực quản lý thương mại trên địa bàn, đến năm 2030 trên 90% cán bộ quản lý thương mại được đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, chuyên môn, nghiệp vụ về phát triển thương mại vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Theo đó, các giải pháp và chính sách về phát triển thương mại vùng đồng bào DTTS và miền núi tập trung là đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu các sản phẩm hàng hóa miền núi vùng sâu, vùng xa. Xây dựng và triển khai có hiệu quả các cơ chế, chính sách về phát triển thương mại vùng đồng bào DTTS và miền núi phù hợp với thực tiễn địa phương nhằm khuyến khích, thu hút mọi nguồn lực xã hội tham gia hoạt động thương mại; hỗ trợ các cơ sở sản xuất kinh doanh xây dựng mô hình bán các sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc sản, đặc trưng của địa phương...
Tiếp tục triển khai các chính sách ưu đãi đầu tư để thu hút các nguồn lực phát triển hạ tầng thương mại như chợ, trung tâm thương mại, siêu thị theo hướng hiện đại tại các xã, thị trấn, khu vực đông dân cư, đáp ứng nhu cầu trao đổi, mua bán hàng hóa. Đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng giao thông kết nối thương mại biên giới, tận dụng lợi thế Hành lang kinh tế Đông - Tây và phát triển thương mại vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn huyện.