Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thái Bình lần thứ XX xác định phát triển kinh tế nông nghiệp là trụ cột để bảo đảm sự phát triển bền vững, nâng cao đời sống nông dân và tăng cường sức cạnh tranh trên thị trường. Từ năm 2021 đến năm 2023, tỉnh này đã xây dựng và triển khai 33 mô hình phát triển kinh tế nông nghiệp tại 7 huyện. Các mô hình không chỉ là động lực thúc đẩy sản xuất mà còn định vị thương hiệu nông sản Thái Bình trên thị trường trong nước và quốc tế.
Các mô hình tập trung vào đa dạng lĩnh vực như nâng cao giá trị sản xuất lúa gạo, rau màu, dược liệu, trồng cây bản địa, sản xuất hoa cây cảnh, muối thủ công và nuôi trồng thủy sản. Với cách tiếp cận đồng bộ, toàn diện, những mô hình này đã mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp Thái Bình, góp phần nâng cao đời sống nông dân.
Trong các mô hình phát triển kinh tế, việc nâng cao giá trị sản xuất lúa gạo nhận được sự quan tâm đặc biệt với 16 mô hình, còn lại là các mô hình nâng cao giá trị về cây rau màu, cây dược liệu, cây cảnh... Tiêu biểu là mô hình sản xuất lúa nếp thơm truyền thống Vũ Tây tại xã Tây Sơn (Kiến Xương). Nhờ áp dụng kỹ thuật canh tác hiện đại và tổ chức lại sản xuất, vùng trồng đã mở rộng từ 30ha năm 2021 lên 70ha trong vụ mùa năm 2024. Sản phẩm gạo nếp thơm Vũ Tây đã đạt chuẩn OCOP 3 sao, được người tiêu dùng đánh giá cao nhờ chất lượng vượt trội. Cơ sở hạ tầng phục vụ sơ chế, chế biến gạo cũng được đầu tư bài bản, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Ngoài ra còn có mô hình của HTX Hoa sen Vân Đài ở xã Chí Hòa (Hưng Hà). HTX thành lập năm 2021 với mục tiêu đưa cây sen trở thành cây trồng chủ lực, phát triển theo chuỗi giá trị và gắn với du lịch sinh thái. Sau 4 năm chuyển đổi 5,6ha đất cấy lúa kém hiệu quả, HTX đã thực hiện phương án quy hoạch và tiến hành cải tạo để trồng sen. Đến nay, HTX đã xây dựng thành công 3 sản phẩm OCOP 3 sao: trà lá sen, trà ướp hoa sen và hạt sen khô.
Mô hình sản xuất của HTX Hoa sen Vân Đài trồng 15 giống hoa sen, 8 giống hoa súng. Mỗi giống cây cho hiệu quả và năng suất riêng, tính hiệu quả kinh tế lãi gấp 3 - 4 lần cấy lúa. Trồng sen với diện tích lớn nhưng đầu ra cho sản phẩm ở HTX vẫn rất thuận lợi do khách hàng biết đến nhiều thông qua trang web, facebook để đến tham quan, mua và đặt mua các sản phẩm của HTX. Sau vụ sen, hiện HTX trồng 2ha hoa lay ơn, 7.000 cây đỗ quyên, 5.000 cây trà, 1.000 cây mai vàng... phục vụ thị trường tết. Việc sản xuất, kinh doanh thuận lợi không chỉ mang lại thu nhập cao cho các thành viên HTX mà còn tạo việc làm ổn định cho trên 20 lao động địa phương.
Theo chia sẻ của bà Nguyễn Thị Nga, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thái Bình, các mô hình đã tổ chức lại sản xuất ngành trồng trọt, thay đổi tư duy của người sản xuất, đặc biệt là định vị lại ngành sản xuất lúa gạo, tạo hình ảnh mới cho nông sản của địa phương. Việc xây dựng chuỗi cung ứng sản phẩm bảo đảm từ khâu tổ chức sản xuất, sơ chế, chế biến, tiêu thụ nông sản, nhất là áp dụng công nghệ số trong sản xuất và tiếp thị đã giúp nông sản Thái Bình dễ dàng tiếp cận khách hàng. Đây là yếu tố quan trọng trong bối cảnh thị trường cạnh tranh gay gắt, khi người tiêu dùng ngày càng chú trọng chất lượng và nguồn gốc sản phẩm.
Kinh tế nông nghiệp không chỉ là trụ cột mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển bền vững của Thái Bình. Với hướng đi đúng và sự nỗ lực không ngừng, tỉnh này đã và đang khẳng định vị thế là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về phát triển nông nghiệp hiện đại, bền vững. Việc triển khai các mô hình nông nghiệp hiệu quả, xây dựng thương hiệu, đẩy mạnh liên kết sản xuất là những bước đi chiến lược để Thái Bình tiếp tục vươn xa, đóng góp tích cực vào sự phát triển của nền nông nghiệp nước nhà.
Sông Hồng