Gà lăn ra chết vì sốc nhiệt

Từ ngày 25/7, đợt nắng nóng gay gắt bắt đầu trở lại miền Bắc, nhiệt độ thời tiết được dự báo từ 35 - 39 độ C. Một số trại gà xảy ra tình trạng hàng trăm con gà lăn ra chết giữa trưa làm nhiều người không kịp trở tay, thiệt hại không lường trước.

Ngoài ra, nhiều hộ dân đang phải căng mình thực hiện các biện pháp chống nóng, không để gà bị sốc nhiệt làm chết hàng loạt, thiệt hại lớn về kinh tế.

Khoảng 10 giờ sáng ngày 26/7, chúng tôi có mặt tại gia đình bà Nguyễn Thị Minh Lý ở thôn Tự Do, xã Y Can, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái. Bà Lý cùng những người hàng xóm đang tập trung mổ gà. Đây là những con gà bị say nắng, sốc nhiệt buộc phải cắt tiết bỏ đi và sơ chế cấp đông để bán cho người dân trong thôn nhằm vớt vát thiệt hại.

Trại gà nhà bà Lý có diện tích khoảng 400m2, nằm giữa khu đồi trồng quế, nền chuồng lát bê tông, rắc trấu, hệ thống mái lợp pro xi măng. Hiện, trong chuồng nuôi 4.000 con gà lai Hồ có trọng lượng trung bình từ 1,5 – 2 kg. Ngày 25/7, thời tiết nắng gắt, đàn gà của nhà bà Lý bị sốc nhiệt chết gần 200 con.

Ngày 26/7, chúng tôi cùng bà Lý đến thăm trại gà và thực hiện phun nước vào chuồng để làm giảm nhiệt độ, chống nóng cho đàn gà. Hôm nay, một số con gà vẫn đang tiếp tục chết do say nắng, bà Lý nhanh tay cắt tiết để mang về nhà mổ, sau đó bán cho người dân sử dụng với giá rẻ.

Bà Lý buồn rầu chia sẻ, chỉ còn khoảng 20 ngày nữa, khi đàn gà đủ trọng lượng thương lái sẽ đánh xe ô tô đến tận trại thu mua toàn bộ. Nắng nóng 2 ngày nay làm bà cảm thấy bất lực, đàn gà lăn ra chết hàng loạt phải nhờ người đến mổ để bán chạy. Khi nhiệt độ ngoài trời khoảng 35 độ C, nhiệt độ trong chuồng gà có thể tăng lên hơn 40 độ.

Mặc dù đã bật quạt gió, phun nước vào chuồng nhưng nhiều con gà vẫn chết do quá nóng. Thiệt hại lớn về kinh tế, số gà còn lại cũng đang há mồm thở dốc, phải túc trực thực hiện nhiều biện pháp để cứu đàn gà.

Nhà bà Đỗ Thị Thúy Hường ở xã Y Can có 3 trại nuôi gà với quy mô hơn 7.000 con. Tình trạng nắng nóng cục bộ cũng đang làm bà Hường rất lo lắng bởi đàn gà đang chết rải rác.

Bà Hường cho biết, vào những ngày nắng nóng, người chăn nuôi mất ăn mất ngủ, chỉ một chút lơ là sẽ gây thiệt hại lớn về kinh tế. Do vậy, khi ngoài trời nhiệt độ cao, các thành viên trong gia đình phải luân phiên thăm trại và áp dụng các biện pháp chống nóng cho đàn gà. Trong trại bật quạt thông gió hết công suất, kết hợp với hệ thống tưới nước phun sương, nếu nhiệt độ quá cao thì phải đeo bình phun nước trực tiếp lên gà để làm mát.

Không riêng tại xã Y Can, ở xã Quy Mông (huyện Trấn Yên), nơi đây có hàng trăm trại nuôi gà quy mô hàng hóa cũng đang gặp khó khăn trong điều kiện thời tiết nắng nóng gay gắt. Tình trạng gà chết hàng loạt do sốc nhiệt xảy ra ở một số cơ sở chăn nuôi.

Theo anh Trần Văn Thảo, cán bộ địa chính xã Quy Mông, thời tiết mới chỉ nắng nóng với nền nhiệt khoảng 34 - 35 độ C, so với những năm trước chưa phải là quá cao nhưng do thay đổi nền nhiệt nhanh sau đợt mưa dông vừa qua làm gà không kịp thích ứng.

Một số trại có gà chết nhiều là bởi chủ trại lơ là hoặc thiếu kinh nghiệm, thiếu các thiết bị, dụng cụ chống nóng. Việc người chăn nuôi chỉ bật quạt làm cho số lượng lớn gà tập trung tại một điểm nên càng sinh nhiệt, thậm chí gây chết ngạt.

Đối với những hộ dân chăn nuôi lâu năm đa phần không bị ảnh hưởng bởi đã trang bị đầy đủ hệ thống chống nóng như lợp lưới đen phía trên mái và lắp hệ thống phun nước để làm mát. Trong những ngày nắng nóng phân tán bớt gà trong chuồng, lùa gà ra đồi cây, bóng mát, giảm bớt lượng thức ăn, tăng cường nước điện giải, vitamin để tăng sức cho đàn gà.

Áp dụng biện pháp chống nóng, tiêm đầy đủ vacxin phòng bệnh

Theo dự báo của Trung tâm khí tượng thủy văn Trung ương, thời gian tới sẽ tiếp tục có các đợt nắng nóng kéo dài, nhiệt độ tăng cao. Đây là điều kiện bất lợi cho đàn vật nuôi bởi nắng nóng kéo dài dẫn đến sức đề kháng của vật nuôi giảm sút, rối loạn khả năng điều tiết thân nhiệt, ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng, phát triển của đàn vật nuôi.

Anh Lê Văn Luyện, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ hỗ trợ Phát triển nông nghiệp huyện Trấn Yên cho biết, trước diễn biết phức tạp của thời tiết, đơn vị đã có hướng dẫn, khuyến cáo với các hộ chăn nuôi trên địa bàn về các biện pháp chống nóng và phòng bệnh cho đàn vật nuôi.

Cụ thể, đối với chuồng nuôi cần đảm bảo sạch sẽ, thoáng mát, thích hợp với từng loại vật nuôi. Những ngày nắng nóng nên phun nước lên mái chuồng, phun sương trong chuồng nuôi và bố trí quạt điện để làm mát, tránh làm tăng độ ẩm trong chuồng nuôi.

Trồng nhiều cây bóng mát xung quanh chuồng nuôi và sử dụng phên, lưới giảm nhiệt, bạt để che chắn chống nóng và chống mưa tạt vào chuồng nuôi.

Vào mùa hè, nên giảm mật độ nuôi để tạo sự thông thoáng, ví dụ gà con úm có thể nuôi 50 - 60 con/m2, gà đẻ từ 3 - 5 con/m2,  gà thịt 8 - 10 con/m2.

Đặc biệt, những ngày nắng nóng con vật thường có nhiều biến đổi trong quá trình hấp thụ, trao đổi chất, việc ăn uống có nhiều thay đổi. Vì vậy, cần tăng cường chế độ dinh dưỡng và bổ sung các loại khoáng (Premix khoáng, Vitamin)…

Đối với gia cầm cần cần cung cấp nước sạch, mát, cho uống tự do. Đặc biệt, cần giảm bớt năng lượng trong khẩu phần, cho ăn thêm rau xanh. Tăng sức đề kháng bằng cách cho uống Bcomplex, Vitamin C, chất điện giải, men tiêu hóa và cho gà ăn các loại cám chất lượng tốt...

Chủ động tiêm phòng đầy đủ và đúng lịch các loại vacxin phòng chống bệnh cho đàn gà Newcastle, Gumboro, cúm gia cầm, tụ huyết trùng… Thường xuyên vệ sinh máng ăn, máng uống không để dư thừa thức ăn trong máng gây ôi thiu. Định kỳ phun tiêu độc, khử trùng chuồng trại và khu vực xung quanh chuồng nuôi.