Các nhà nghiên cứu từ Đại học Reading đã phân tích dữ liệu từ 120 bài báo khoa học để hiểu cách 40 loại côn trùng ở 19 quốc gia phản ứng với các chất gây ô nhiễm không khí như ozone, oxit nitơ, sulfur dioxide và các hạt vật chất.

Các loài thụ phấn - bao gồm ong, một số loài bướm đêm và bướm - đã giảm 39% hiệu quả tìm kiếm thức ăn sau khi tiếp xúc với mức độ ô nhiễm không khí tăng cao. Ngược lại, rệp ăn thực vật và các loài gây hại khác không bị ảnh hưởng đáng kể.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications, có ý nghĩa quan trọng đối với nông nghiệp và an ninh lương thực.

Tiến sĩ James Ryalls, thuộc Đại học Reading, dẫn đầu nghiên cứu. Ông nói: "Ô nhiễm không khí là một mối đe dọa bị đánh giá thấp đối với các loài côn trùng giúp cuộc sống của chúng ta dễ dàng hơn. Những con ong thụ phấn cho hoa và những con ong bắp cày cung cấp khả năng kiểm soát dịch hại tự nhiên có nguy cơ suy giảm hơn nữa nếu mức độ ô nhiễm không khí không được giải quyết.”

Chúng ta đang phải đối mặt với một kịch bản “được-mất”, trong đó ô nhiễm không khí gây hại cho các loài côn trùng có ích mà không ảnh hưởng đến sâu bệnh, có khả năng dẫn đến thiệt hại lớn hơn về cây trồng, giảm năng suất.

Quần thể côn trùng đang suy giảm trên toàn cầu và ngay cả mức độ ô nhiễm không khí ở mức độ vừa phải cũng đang gây hại cho các loài côn trùng có ích, có nghĩa là chúng ta cần các quy định nghiêm ngặt hơn về chất lượng không khí để bảo vệ loài này.

Các nhà nghiên cứu cho rằng các loài côn trùng có ích - chẳng hạn như ong và ong bắp cày - bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi ô nhiễm không khí do chúng phụ thuộc vào giao tiếp dựa trên mùi hương.

Nhiều loài côn trùng có ích sử dụng tín hiệu hóa học trong không khí để xác định vị trí hoa, tìm bạn hoặc săn con mồi.

Các chất gây ô nhiễm không khí có thể làm thay đổi về mặt hóa học những vệt mùi này hoặc cản trở khả năng phát hiện chúng của côn trùng, về cơ bản làm gián đoạn giác quan của chúng.

Ngược lại, nhiều loài gây hại ít dựa vào các tín hiệu mùi hương ở khoảng cách xa mà dựa nhiều hơn vào các tín hiệu tiếp xúc trực tiếp hoặc thị giác, khiến chúng ít bị tổn thương hơn trước tác động của ô nhiễm không khí đối với các tín hiệu hóa học trong không khí.

Nghiên cứu tập trung vào việc ô nhiễm không khí tác động như thế nào đến các khía cạnh khác nhau của hành vi và sinh học côn trùng, bao gồm việc kiếm ăn, tăng trưởng, sinh tồn, sinh sản và khả năng xác định nguồn thức ăn.

Trong số tất cả các yếu tố này, khả năng tìm kiếm thức ăn của côn trùng bị suy giảm nghiêm trọng nhất do ô nhiễm không khí, trung bình giảm khoảng 1/3.

Trong số các chất gây ô nhiễm không khí, ozone đặc biệt có hại cho côn trùng có ích, làm giảm 35% khả năng phát triển và thực hiện vai trò của chúng trong hệ sinh thái. Ngay cả mức ozone thấp dưới tiêu chuẩn chất lượng không khí hiện tại cũng gây ra thiệt hại đáng kể. Oxit nitơ cũng làm suy giảm đáng kể côn trùng có ích.