Con đường nhỏ dẫn tới thôn Hữu Chung, xã Hà Thanh (Tứ Kỳ, Hải Dương) được đổ bê tông sạch sẽ. Hai bên đường, những vườn chuối trải dài, xanh mướt. Mô hình trồng chuối già Nam Mỹ theo hướng hữu cơ đang là sự lựa chọn của rất nhiều nông dân ở Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Hà Thanh.

Ông Nguyễn Trọng Tải, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Hà Thanh bảo: “Người dân Hà Thanh trồng chuối ở khu vực đất bãi phù sa này từ lâu, nhưng trồng bài bản theo quy trình kỹ thuật, theo hướng hữu cơ, đáp ứng các tiêu chuẩn để xuất khẩu thì đây là vụ đầu tiên”.

Mô hình trình diễn trồng chuối già Nam Mỹ gắn với bao tiêu sản phẩm tại xã Hà Thanh do UBND huyện Tứ Kỳ phối hợp với Viện Nghiên cứu Rau quả (Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam) triển khai thực hiện từ tháng 3/2023.

Tham gia mô hình có 21 hộ dân, tổng diện tích 4ha. Chuối trồng tại mô hình là giống chuối già Nam Mỹ nuôi cấy mô, trồng với mật độ 2.500 cây/ha. Tham gia mô hình, các hộ dân được hỗ trợ cây giống, tập huấn, hướng dẫn quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cũng như thông tin, kết nối tiêu thụ sản phẩm. Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Hà Thanh đã phối hợp với các đơn vị, doanh nghiệp để liên kết tiêu thụ, xuất khẩu sản phẩm.

Sau hơn 8 tháng triển khai mô hình, đến nay, chuối sinh trưởng phát triển tốt, không bị sâu bệnh, đã trổ 6 - 8 nải/buồng, dự kiến sẽ cho thu hoạch để phục vụ thị trường dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024.

Ông Nguyễn Chí Quốc, Phó Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Hà Thanh, đồng thời cũng là một trong 21 hộ dân tham gia mô hình cho biết: Trước đây gia đình anh trồng chuối tiêu hồng, nhận thấy điều kiện đất đai nơi đây rất phù hợp với cây chuối, lại không phải lo đầu ra nên gia đình anh Quốc và nhiều hộ dân khác đã chuyển đổi sang trồng chuối già Nam Mỹ.

“Đây là năm đầu tiên chúng tôi trồng giống chuối này. Chuối phát triển rất tốt, quả đều, dài, mẫu mã đẹp, dự kiến năng suất có thể đạt 50 - 55 tấn/ha. Với tổng diện tích mô hình 4ha, dự kiến sẽ cho sản lượng khoảng 250 tấn vào dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024. Hiện có một doanh nghiệp đã hợp đồng với Hợp tác xã Hà Thanh để tiêu thụ sản phẩm”, ông Quốc hồ hởi.

Theo ông Quốc, các hộ dân trong Hợp tác xã Hà Thanh lựa chọn trồng giống chuối già Nam Mỹ bởi đây là giống chuối cho năng suất cao, ít sâu bệnh, mẫu mã đẹp, chất lượng thơm ngon, được người tiêu dùng ưa chuộng. Với mong muốn cung cấp thực phẩm sạch, an toàn cho người tiêu dùng, HTX đã quyết định chuyển sang canh tác theo hướng hữu cơ.

Cũng theo ông Quốc, giống chuối già Nam Mỹ rất dễ trồng, thân cây to, không quá cao. Tuy nhiên muốn cây sinh trưởng và phát triển tốt, cho quả to, đẹp, màu sắc bắt mắt thì trong quá trình chăm sóc cần chú ý đảm bảo độ ẩm và bón phân đúng thời điểm.

Việc chọn hướng ra buồng và cắm cọc chống đỡ cũng rất quan trọng vì chuối là cây có rễ chùm, ăn nông, trong khi buồng lại khá nặng, dao động 25 - 30kg/buồng nên dễ đổ khi gặp gió lớn. Đặc biệt, để chuối kịp ra quả vào đúng dịp Tết Nguyên đán để có giá bán cao, thời gian xuống giống vụ chuối mới vào khoảng tháng 2 âm lịch.

“Đây là năm đầu tiên chúng tôi trồng chuối già Nam Mỹ theo hướng hữu cơ, sang năm chúng tôi có thể trồng và thu hoạch 2 vụ/năm (thu hoạch vào tháng 6 và tháng 12 âm lịch). Tuy nhiên trong quá trình trồng cũng còn một số khó khăn, lo nhất là về chất lượng của phân bón hữu cơ và chế phẩm sinh học”, ông Quốc tâm tư.

Trồng chuối Nam Mỹ là hướng đi mới nhưng bước đầu đã cho thấy tiềm năng phát triển. Từ hiệu quả bước đầu của mô hình, sẽ góp nâng cao nhận thức cho các hộ dân về sản xuất cây ăn quả theo hướng hữu cơ, hạn chế việc sử dụng phân bón hóa học, tạo ra các sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng, góp phần bảo vệ môi trường.

Thời gian tới, ông Quốc cho hay, gia đình ông cũng như các hộ tham gia Hợp tác xã Hà Thanh mong muốn nhân rộng mô hình, được tạo điều kiện về mặt đất đai để mở rộng quy mô sản xuất, hình thành vùng trồng chuối già Nam Mỹ tập trung quy mô lớn.

Bên cạnh đó, Hợp tác xã hi vọng các cấp, ngành, địa phương tiếp tục quan tâm, hỗ trợ nhiều hơn nữa về cây giống, kỹ thuật, đặc biệt giúp người dân tiếp cận được với các sản phẩm phân bón hữu cơ, chế phẩm sinh học chất lượng cao nhằm đảm bảo chất lượng vật tư đầu vào phục vụ sản xuất theo quy trình hữu cơ, bền vững.

“Chúng tôi cũng mong doanh nghiệp quan tâm, tiếp tục hợp tác, liên kết chặt chẽ với Hợp tác xã để bao tiêu sản phẩm ổn định, với giá cả hợp lý để bà con yên tâm sản xuất, đảm bảo lợi nhuận bền vững cho cả doanh nghiệp cũng như bà con nông dân”, ông Quốc nói thêm.

Bà Vũ Thị Hà, Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ (Hải Dương) chia sẻ: Địa phương xây dựng mô hình trồng chuối già Nam Mỹ theo hướng hữu cơ với định hướng sẽ mở rộng diện tích trong thời gian tới nhằm chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phục vụ xuất khẩu. Chủ trương, định hướng của địa phương là phát triển sản xuất gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm, cùng với đó sẽ tăng cường quảng bá sản phẩm nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế của huyện, nâng cao đời sống và thu nhập cho bà con nông dân.