Tại Hạt Kiểm lâm huyện Mù Cang Chải (tỉnh Yên Bái) có gần 30 m3 gỗ quý nhóm IIA, chủ yếu là pơ mu đang được trông giữ, bảo quản trong phòng ở và khu nhà để xe, hiện đang được che đậy tạm bợ bằng các tấm tôn để chống trộm và tránh mối mục.

Theo ông Trần Xuân Dưỡng - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Mù Cang Chải, số gỗ quý này liên quan đến gần 40 vụ chặt phá rừng, trong đó có vụ đã đưa ra truy tố xét xử, một số vụ việc đang chờ xử lý.

Việc xử lý số lượng gỗ vi phạm này khó khăn vì vướng các văn bản pháp luật do Nhà nước chưa có quy định cấp kinh phí cho việc vận chuyển, trông coi, bảo quản, thuê giám định, thẩm định giá... Đến nay, việc bán đấu giá gỗ tang vật trong các vụ án chưa được thực hiện, làm cho vật chứng ngày càng xuống cấp, giảm giá trị.

Trong thời gian từ năm 2019 đến nay, các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã phát hiện nhiều vụ vi phạm, tịch thu hàng trăm m3 gỗ quý, hiếm thuộc nhóm IIA (là những cây gỗ quý hiếm cấm khai thác và cần được bảo vệ, nếu chặt phá, mua bán sẽ vi phạm pháp luật). Khối lượng đã thu giữ gồm gỗ xẻ hơn 56 m3; cành, ngọn, gốc hơn 8,3 tấn (quy gỗ tròn hơn 100 m3), chủ yếu là gỗ pơ mu và trai lý. Hiện nay, số gỗ này được các lực lượng chức năng Chi cục Kiểm lâm và các đơn vị trực thuộc, Cục Quản lý thị trường, Công an tỉnh cất giữ, bảo vệ.

Ông Kiều Tư Giang - Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Yên Bái cho biết, việc xử lý tang vật vi phạm hành chính là lâm sản thuộc nhóm IIA đang gặp khó khăn vướng mắc do văn bản hướng dẫn của các ngành chưa đồng bộ.

Cụ thể, theo điểm b, khoản 1, Điều 4, Nghị định số 06 ngày 22/1/2019 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý hiếm và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, quy định: “Các loài thực vật rừng nhóm IIA chưa bị đe dọa tuyệt chủng, nhưng có nguy cơ bị de dọa nếu không được quản lý chặt chẽ, hạn chế khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại”.

Theo điểm đ, khoản 2, Điều 3 Thông tư số 57 ngày 5/7/2018 của Bộ Tài chính quy định trình tự, thủ tục xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản và xử lý đối với tài sản được xác lập quyền sở hữu toàn dân nêu rõ: “Tài sản là gỗ, lâm sản khác thuộc loài nguy cấp, quý hiếm không được sử dụng vào mục đích thương mại".

Như vậy, 2 văn bản trên cho thấy chưa có sự thống nhất về phương án xử lý lâm sản thuộc nhóm IIA, Nghị định số 06 ngày 22/1/2019 của Chính phủ chỉ hạn chế khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại, còn Thông tư số 57 ngày 5/7/2018 của Bộ Tài chính quy định không được sử dụng vào mục đích thương mại. Vì vậy, không thể thanh lý bán đấu giá số gỗ vi phạm này.

Để tránh lãng phí tài sản là tang vật vi phạm hành chính, Chi cục Kiểm lâm kiến nghị UBND tỉnh Yên Bái thu lại toàn bộ số gỗ trên để sử dụng vào mục đích công cộng; đồng thời hỗ trợ kinh phí thu giữ, bốc xếp, bảo quản cho các cho các cơ quan, đơn vị.

Thanh Tiến