Về việc thể chế hóa nội dung 8 chính sách tại Nghị quyết số 20-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đại biểu Nguyễn Văn Thi đồng tình cao với việc Ủy ban Thường vụ (UBTV) Quốc hội đã cụ thể hoá 8 điều quy định riêng về nội dung từng chính sách, rà soát các quy định bảo đảm phù hợp và thể chế hóa chủ trương tại Nghị quyết số 20-NQ/TW, nhất là hoàn thiện quy định các chính sách đất đai, tiếp cận vốn, bảo hiểm, thuế, phí và lệ phí... Trong đó đã bổ sung 1 điều (Điều 28) quy định về chính sách hỗ trợ hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Tuy nhiên theo đại biểu, còn một số chính sách đề nghị cần được nghiên cứu, bổ sung thêm.

Đối với chính sách đất đai, đại biểu Nguyễn Văn Thi nêu, một trong những khó khăn rất lớn của các hợp tác xã (HTX) nông nghiệp hiện nay là việc tiếp cận đất đai. Theo Báo cáo tổng kết thực hiện Luật HTX năm 2012 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, từ năm 2013 đến 2021 cả nước chỉ có 286 HTX được giao 5 triệu m2 đất (1,75 ha/HTX); 1.804 HTX được cho thuê 10,5 triệu m2 đất (0,58 ha/HTX). Cả tỷ lệ HTX được giao đất, cho thuê đất và diện tích được giao/cho thuê/1 HTX rất thấp. 

Nguyên nhân là do các địa phương không có quỹ đất công để giao hoặc cho thuê do đó dẫn đến tình trạng nhiều HTX (nhất là HTX nông nghiệp) hiện nay ở tình trạng không có trụ sở, không có tài sản bảo đảm tiền vay và rất khó khăn trong việc vay vốn từ các tổ chức tín dụng.

Đại biểu Nguyễn Văn Thi đề nghị, ngoài chính sách ưu tiên, ưu đãi cho Tổ hợp tác, HTX, Liên hiệp HTX thuê đất được quy định tại Điều 21 dự thảo Luật cần bổ sung quy định về Tổ hợp tác, HTX, Liên hiệp HTX trong lĩnh vực nông nghiệp được ưu tiên hỗ trợ chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất xây dựng trụ sở làm việc và hạ tầng đáp ứng yêu cầu sản xuất, kinh doanh như nhà kho, nhà xưởng, cơ sở sản xuất, sơ chế, chế biến, bảo quản…

Về chính sách bảo hiểm, ngoài chính sách hỗ trợ bảo hiểm được quy định tại khoản 2 Điều 23, hỗ trợ phí bảo hiểm nông nghiệp quy định tại khoản 1 Điều 28, đại biểu đề nghị nghiên cứu, xem xét thêm; cần có chế độ ưu tiên hỗ trợ hoặc cơ chế khuyến khích để thành viên HTX tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Bởi người dân khi tham gia các tổ chức kinh tế tập thể, ngoài việc được tương trợ lẫn nhau trong sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm thì vấn đề bảo hiểm xã hội, việc người lao động, nhất là lao động nông nghiệp có lương hưu khi hết tuổi lao động rất cần được quan tâm. Đây vừa là chính sách an sinh xã hội của Đảng, Nhà nước, vừa là động lực khuyến khích người dân tham gia các tổ chức kinh tế tập thể, góp phần xây dựng cộng đồng xã hội phát triển bền vững.

Đối với phương án UBTV Quốc hội xin ý kiến về Chuyển nhượng phần vốn góp của thành viên trong HTX, liên hiệp HTX (Điều 79), đại biểu Nguyễn Văn Thi đề nghị chọn Phương án 1, bởi các lý do: Theo phương án này sẽ tạo sự ổn định cho hoạt động của HTX, Liên hiệp HTX khi có thành viên muốn rút một phần hoặc toàn bộ phần vốn góp, nhất là đối với vốn góp bằng đất đai, tài sản lớn; tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc mở rộng quy mô hoạt động của HTX; vẫn kiểm soát, tránh được nguy cơ “doanh nghiệp hoá HTX” bởi đã có quy định về tỷ lệ vốn góp tối đa (được quy định tại khoản 1, 2, 3 Điều 74); về việc kiểm soát tư cách thành viên của người chuyển nhượng vốn và người nhận chuyển nhượng vốn trong HTX (quy định tại khoản 6 Điều 79).