Trong bối cảnh biến đổi khí hậu gây ra ngày một nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan, các mẫu thuẫn địa chính trị làm rạn nứt quan hệ quốc tế và chủ nghĩa bảo hộ đang phá hoại các mạng lưới thương mại dày công xây đắp, Trung Quốc quyết tâm đẩy mạnh tự lực nông nghiệp và đảm bảo an ninh lương thực.
Sau đây là một số thành tựu nổi bật của Bắc Kinh trong năm 2023.
Sầu riêng “Made in China”
Trung Quốc thu hoạch vụ sầu riêng trồng trong nước đầu tiên hồi cuối tháng 7/2023 tại tỉnh Hải Nam, có khí hậu nhiệt đới.
Theo truyền thông Trung Quốc, tỉnh Hải Nam có khoảng 1.400 mẫu diện tích trồng sầu riêng (1 mẫu Trung Quốc bằng 666,67m2) cho ra quả, với sản lượng khoảng 50 tấn. Theo đánh giá, sầu riêng được trồng tại tỉnh Hải Nam phần lớn là chín tự nhiên ngay từ trên cây, nên có hàm lượng dinh dưỡng cao, hương vị đậm đà.
Sầu riêng nội địa cho thu hoạch vụ đầu tiên, tuy sản lượng khá ít, được đánh giá là kết quả của sự liên kết giữa người trồng và các đơn vị nghiên cứu, chuyên gia trong và ngoài nước, khắc phục hàng loạt bài toán khó liên quan quản lý nước, phân bón; giám sát sâu bệnh, nhằm đưa tỷ lệ sống từ 30% giai đoạn đầu lên tới hơn 90% hiện nay.
Sầu riêng Trung Quốc có giá khoảng 120 NDT/kg, gấp ba lần các loại sầu riêng nhập khẩu. Là thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất thế giới, Bắc Kinh đã nhập khẩu 825.000 tấn trái cây trong năm 2022, theo dữ liệu của tổng cục hải quan Trung Quốc.
Mở rộng thử nghiệm cây trồng biến đổi gen
Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Trung Quốc hồi cuối tháng 8/2023 tuyên bố sẽ mở rộng trồng thử nghiệm ngô và đậu nành biến đổi gen (GM) ở 5 tỉnh: Hà Bắc, Cát Lâm, Tứ Xuyên, Vân Nam và khu tự trị Nội Mông.
Cơ quan này cũng thông báo bắt đầu sản xuất hạt giống biến đổi gen ở tỉnh Cam Túc phía tây bắc trong năm nay.
Trong một báo cáo đăng trên Nông dân Nhật báo, ấn phẩm chính thức của Bộ Nông nghiệp Trung Quốc, Bộ đã đưa các điển hình về việc áp dụng an toàn ở các quốc gia khác nhằm trấn an người dân trước thông tin thực phẩm biến đổi gen có thể gây ung thư và vô sinh. Để đảm bảo việc sản xuất lương thực ổn định, công nghệ biến đổi gen, dự kiến sẽ tăng năng suất ngô và đậu nành từ 5,6 đến 11,6%, có thể trở nên thiết yếu.
Xuất khẩu gà lông trắng
Trung Quốc bắt đầu xuất khẩu gà lông trắng sang Tanzania từ tháng 6/2023. Giống gà này lớn nhanh và cung cấp gần 50% sản lượng thịt gia cầm cho Trung Quốc, theo Hiệp hội Nông nghiệp Động vật Trung Quốc.
Theo một báo cáo tháng hồi tháng 2/2023 của Guosen Securities, do dịch cúm gia cầm bùng phát ở Bắc Mỹ và số lượng các chuyến bay quốc tế giảm mạnh, Trung Quốc đã giảm sự phụ thuộc vào gia cầm của Mỹ từ năm 2022.
Tỷ lệ chăn nuôi giống gà lông trắng "Shengze 901" của Trung Quốc đã tăng từ 10,56% vào năm 2021 lên 25,82% vào năm ngoái, báo cáo cho biết.
Tăng cường sản xuất đậu nành trong nước
Tỷ lệ tự cung tự cấp đậu nành của Trung Quốc đã tăng 3% trong năm 2022, đạt 18,5%, theo Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Trung Quốc.
Là nhà nhập khẩu đậu nành lớn nhất thế giới, Trung Quốc đã giảm lượng tiêu thụ xuống còn 91,1 triệu tấn vào năm 2022, giảm 5,6% so với cùng kỳ năm 2021, theo Bộ Thương mại Trung Quốc.
Kim ngạch nhập khẩu đậu nành từ Mỹ và Brazil, 2 nhà cung cấp lớn nhất của Trung Quốc, lần lượt giảm 10% và 6%.
Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Trung Quốc tuyên bố sẽ trồng đậu nành trong nước với tốc độ tăng trưởng hàng năm là 7% trong thập kỷ tới và đạt tỷ lệ tự cung tự cấp 30,7% vào năm 2032. Bộ đưa ra cam kết này trong Báo cáo Triển vọng Nông nghiệp cho năm 2023 - 2032 được công bố hồi tháng 4/2023.
Đột phá trong sản xuất hạt cải dầu
Hồi tháng 6/2023, Trung Quốc tuyên bố đã tạo ra đột phá trong việc trồng cây cải dầu có khả năng chịu mặn cao sau một thử nghiệm ở Đông Đài, huyện ven biển phía đông tỉnh Giang Tô, theo một báo cáo do Nhật báo Khoa học Trung Hoa, một tờ báo thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, công bố.
Thử nghiệm này cho năng suất 323,87 kg/mẫu, cao hơn so với năng suất trung bình 59,5%. Tổng sản lượng dầu ăn từ hạt cải dầu có thể đạt 163,17 kg/mẫu, tăng 82,7%.
Theo báo cáo này, 185 triệu mẫu đất nhiễm mặn ở Trung Quốc có thể được sử dụng để trồng cải dầu trong bối cảnh nước này đang đối mặt với rủi ro cao về an ninh nguồn cung vì 70% dầu làm từ thực vật được nhập khẩu từ nước ngoài.
Nuôi thủy hải sản trên sa mạc
Trung Quốc đã bắt đầu đẩy mạnh nuôi trồng các loại thủy sản nước mặn ở khu tự trị Duy Ngô Nhĩ Tân Cương, trong đó tôm sú, bào ngư và tôm hùm.
Công ty nuôi trồng thủy sản Shi Shi Xian đã phát triển một phương pháp mô phỏng nước biển trong nuôi trồng thủy hải sản ở rìa sa mạc bằng cách sử dụng độ mặn tự nhiên của khu vực.
Trung Quốc kỳ vọng sẽ nâng sản lượng thủy sản lên 69 triệu tấn vào năm 2025. Bên cạnh đó, chính quyền Tân Cương cũng đặt mục tiêu đến năm 2025 tăng sản lượng lên khoảng 30.000 tấn/năm.
