Hiểu đúng về bệnh Nipah ở lợn

Virus Nipah bí ẩn đang gieo rắc nỗi sợ hãi mới

Đội ngũ y tế của trường Cao đẳng Y tế Kozhikode thu thập mẫu bệnh phẩm ở huyện Kozhikode, bang Kerala, Ấn Độ, ngày 13/9. Ảnh: Reuters.

Đội ngũ y tế của trường Cao đẳng Y tế Kozhikode thu thập mẫu bệnh phẩm ở huyện Kozhikode, bang Kerala, Ấn Độ, ngày 13/9. Ảnh: Reuters.

Chính quyền bang Kerala, Ấn Độ, tối 13/9 cho biết 2 người lớn và 1 trẻ em dương tính với virus Nipah hiện đang được điều trị trong bệnh viện. Bên cạnh đó, ít nhất 706 người, trong đó có 153 nhân viên y tế, đang được xét nghiệm virus Nipah sau khi bang này ghi nhận 2 ca tử vong.

"Sẽ còn nhiều người khác phải xét nghiệm... Các cơ sở cách ly đang được thiết lập", Pinarayi Vijayan, thủ hiến bang Kerala, cho biết. Ông Vijayan cũng yêu cầu người dân tránh tụ tập đông người ở huyện Kozhikode trong 10 ngày tới.

Kể từ ngày 30/8, hai người nhiễm bệnh đã tử vong, buộc chính quyền phải tuyên bố phong tỏa 8 ngôi làng ở huyện Kozhikode. Đây là đợt bùng phát virus Nipah thứ tư ở Kerala kể từ năm 2018.

"Chúng tôi đang tập trung truy vết sớm những người tiếp xúc với người nhiễm bệnh và cách ly bất kỳ ai có triệu chứng", Veena George, người đứng đầu cơ quan y tế bang Kerala, phát biểu trước báo giới.

Bà Veena cho biết virus được phát hiện ở Kerala giống như virus được tìm thấy trước đó ở Bangladesh, một chủng virus lây lan từ người sang người với tỷ lệ tử vong cao nhưng có lịch sử ít lây nhiễm hơn.

"Việc di chuyển bằng phương tiện công cộng đã bị hạn chế ở các vùng của bang Kerala để ngăn ngừa một cuộc khủng hoảng y tế", bà Veena nói và cho biết thêm rằng các nhà dịch tễ học của bang đang sử dụng thuốc kháng virus và kháng thể đơn dòng để điều trị cho ba người bị nhiễm bệnh, bao gồm một nhân viên y tế.

Cơ quan y tế Kerala áp dụng các biện pháp cách ly nghiêm ngặt, yêu cầu các nhân viên y tế phải được cách ly ngay sau khi tiếp xúc với người nhiễm bệnh.

Giới chức Kerala cho biết ca tử vong đầu tiên là một chủ đất nhỏ ở làng Marutonkara. Con gái và anh rể của nạn nhân, đều đã nhiễm virus và đang nằm trong khu cách ly. Các thành viên khác trong gia đình và hàng xóm của người nhiễm virus đều đang được xét nghiệm.

Ca tử vong thứ 2 từng tiếp xúc với nạn nhân đầu tiên trong bệnh viện, theo điều tra ban đầu của các bác sĩ. Trước đó, hai người này không có mối liên hệ nào.

Virus Nipah được phát hiện lần đầu vào năm 1999 trong một đợt bùng phát bệnh ở những người chăn nuôi lợn và những người tiếp xúc gần gũi với động vật ở Malaysia và Singapore. 

Ở đợt bùng phát đầu tiên, sự lây nhiễm chỉ diễn ra từ dơi sang lợn rồi truyền cho người. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã ghi nhận những trường hợp lây từ người sang người do tiếp xúc với dịch cơ thể, dịch mũi, máu hoặc nước tiểu của người bệnh.

Khi mới nhiễm bệnh, các triệu chứng ban đầu có thể chỉ xuất hiện ở đường hô hấp như đau họng, ho, khó thở, cùng với đó là nhức đầu, sốt cao và nôn mửa. Vào giai đoạn trở nặng, người bệnh có thể trở nên mất phương hướng, rối loạn tâm thần, lú lẫn, viêm não, suy hô hấp, hôn mê hoặc co giật

Tỷ lệ tử vong của virus Nipah cũng rất cao, từ 40 tới 75%. Bên cạnh đó, nhiều trường hợp khỏi bệnh cũng gặp những biến chứng lâu dài như: thay đổi tính cách, co giật dai dẳng. 

Trong đợt bùng phát virus Nipah đầu tiên ở Kerala, 21 trong số 23 người nhiễm đã tử vong. Đợt bùng phát năm 2019 và 2021 đã cướp đi sinh mạng của 2 người khác.

Cuộc điều tra của Reuters hồi tháng 5/2023 cho thấy bang Kerala là một trong những nơi có nguy cơ bùng phát virus dơi cao nhất trên toàn cầu. Theo giới chuyên gia, nạn phá rừng và đô thị hóa trên diện rộng đã khiến con người và động vật hoang dã tiếp xúc gần, làm tăng nguy cơ nhiễm virus.