Chiều 29/5, đoàn công tác của Bộ NN-PTNT do Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị dẫn đầu làm việc với Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Mozambique Olegário dos Anjos Banze tại Thủ đô Maputo. Hai bên trao đổi về các dự án hợp tác nông nghiệp và triển vọng hợp tác trong thời gian tới.

Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị chia sẻ về thành tựu nông nghiệp Việt Nam trong thời gian qua với người đồng cấp. Theo đó, Việt Nam từ một nước thiếu lương thực trầm trọng trong thập niên 80 của thế kỷ trước, đã trở thành một nước sản xuất và xuất khẩu gạo với sản lượng đứng hàng nhất nhì thế giới. Gạo Việt Nam đã đạt các giải thưởng lớn bao gồm gạo ngon nhất thế giới.

Đánh giá về hợp tác nông nghiệp với Mozambique, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị cho biết, Bộ NN-PTNT đã triển khai thực hiện được một số hoạt động hợp tác có ý nghĩa với phía nước bạn, đặc biệt là dự án nông nghiệp giai đoạn 2013-2018.

“Mozambique có lợi thế về khí hậu và đất đai rộng lớn, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, tuy nhiên hệ thống thủy lợi của các bạn gần như chưa được đầu tư và kỹ thuật canh tác còn lạc hậu nên còn gặp nhiều khó khăn cho phát triển nông nghiệp. Việt Nam chúng tôi đã có nhiều kinh nghiệm và đi trước về vấn đề này nên sẵn sàng hợp tác chia sẻ”, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị cho biết.

Về đề xuất hợp tác giai đoạn 2 của dự án “Hợp tác nghiên cứu phát triển cây lương thực và cây thực phẩm tại Mozambique giai đoạn 2013-2017”, lãnh đạo Bộ NN-PTNT cho biết: Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã đồng ý chủ trương thực hiện dự án giai đoạn 2 và đã chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì đánh giá phê duyệt dự án.

Bộ NN-PTNT đang tích cực làm việc với phía bạn để xây dựng nội dung và hoàn thiện các thủ tục phê duyệt theo quy định trong nước phía Việt Nam.

Việt Nam cũng đã có nhiều dự án hỗ trợ kỹ thuật với Mozambique như dự án hợp tác Nam - Nam (Việt Nam - Nhật Bản - Mozambique) giai đoạn 2010-2014.

Dự án “Hợp tác nghiên cứu phát triển cây lương thực và cây thực phẩm tại Mozambique” của Chính phủ Việt Nam hỗ trợ phía bạn được thực hiện tại Mozambique với tổng kinh phí dự án là 47,6 tỷ đồng (tương đương 2,17 triệu USD). Trong khuôn khổ dự án, Việt Nam đã chuyển giao nhiều giống lúa, đậu tương, khoai lang… giúp Mozambique tăng vụ sản xuất, đảm bảo canh tác trong điều kiện biến đổi khí hậu, từ đó đảm bảo an ninh lương thực và tăng thu nhập cho người dân.

Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị khẳng định Việt Nam sẵn sàng hỗ trợ Mozambique trong việc đào tạo chuyên gia, lưu học sinh trong lĩnh vực nông nghiệp (lúa gạo, thủy sản). Tuy nhiên hai bên cần tranh thủ các nguồn hỗ trợ từ các đối tác thứ 3 như Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO), Nhật Bản và chương trình hợp tác Nam-Nam.

Thứ trưởng cũng kiến nghị hai Bộ tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực bao gồm: thương mại nông sản (phía Việt Nam: gạo, mía đường, đậu tương, hạt điều chế biến, thủy sản, ngũ cốc, phân bón, rau quả, và phía Mozambique: gỗ, hạt điều thô, hải sản, bông); kết nối cho các doanh nghiệp hợp tác, liên doanh và trao đổi thương mại, nghiên cứu mô hình liên doanh liên kết giữa doanh nghiệp 2 bên trong lĩnh vựa lúa gạo và điều.

Bên cạnh đó, cần thúc đẩy quy trình phê duyệt để sớm có thể thực hiện dự án lúa gạo và cây lương thực giai đoạn vào đầu năm 2024. Hai bên cần nghiên cứu xem xét lập kế hoạch hành động triển khai Bản ghi nhớ về hợp tác bảo tồn và bảo vệ các loài động thực vật hoang dã đã ký 8/2017.

Về phía Mozambique, Thứ trưởng Olegário dos Anjos Banze bày tỏ cảm ơn sự hỗ trợ quý báu của Việt Nam, không chỉ trong lĩnh vực nông nghiệp mà còn trong các dự án phái cử chuyên gia giáo dục, y tế Việt Nam sang giúp đỡ Mozambique, cũng như doanh nghiệp viễn thông Việt Nam sang đầu tư và phát triển dịch vụ viễn thông tại đây.

Ông cũng khẳng định rằng Mozambique luôn coi nông nghiệp là bệ đỡ cho phát triển kinh tế giống khi đất nước này có tới 70% dân số sống ở vùng nông thôn, các chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn luôn được coi trọng.

Thứ trưởng Banze bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự giúp đỡ của Việt Nam và được học hỏi kinh nghiệm của Việt Nam trong nhiều lĩnh vực như chế biến hạt điều thành phẩm. Ông cho biết Mozambique rất mong có nhiều doanh nghiệp Việt Nam đến và chia sẻ kinh nghiệm, chia sẻ công nghệ chế biến hạt điều - một trong những ưu tiên phát triển nông nghiệp hàng đầu tại quốc gia miền Nam châu Phi này.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng Banze cũng bày tỏ mong muốn được hỏi học kinh nghiệm của Việt Nam trong việc xây dựng và quản lý hệ thống thủy lợi, tưới tiêu, cũng như tận dụng các cây lương thực có sẵn sản xuất thức ăn chăn nuôi, phát triển ngành chăn nuôi lấy sữa…