Mật ong rừng Thượng Tiến

Thượng Tiến là xã miền núi thuộc huyện Kim Bôi, Hòa Bình, sở hữu 5.000ha rừng đặc dụng đầu nguồn. Đây là diện tích rừng tự nhiên cung cấp nguồn phấn giúp cho đàn ong ở Thượng Tiến làm mật, đem lại chất lượng và hương vị độc đáo, khác biệt so với ong nuôi tại khu vực khác.

Nuôi ong là nghề có từ lâu ở Thượng Tiến, trải qua nhiều năm hoạt động tự phát, kinh doanh nhỏ lẻ, HTX Greenlife do anh Đinh Công Thuần làm giám đốc đã ra đời để đưa hoạt động nuôi ong vào hoạt động quy củ hơn.

Có 11 thành viên, HTX Greenlife chuyên sản xuất mật ong nguyên chất với nguồn cung cấp hoa là rừng nguyên sinh đầu nguồn. Để có chất mật tốt, anh Đinh Thanh Phú, thành viên HTX cho biết các thùng ong được di chuyển về khu vực sát rừng.

“Để ong khỏe, mật tốt phải duy trì được thế ong, đông quân, đảm bảo từ 4 - 5 cầu ong mỗi thùng”, anh Phú chia sẻ. Theo thợ nuôi ong này, khi đàn ong khỏe, lượng mật sản xuất sẽ đảm bảo cả số lượng và chất lượng, đặc biệt là nguồn hoa và dược liệu tự nhiên trong rừng sẽ giúp đem lại hương vị đặc biệt.

Ngoài hương vị, mật ong rừng Thượng Tiến của HTX Greenlife cũng tuân thủ những quy định sản xuất nghiêm ngặt. Theo đó, mật ong được sản xuất theo quy trình VietGAP, trong quá trình thu hoạch, sơ chế, đóng gói nhân công phải có đồ bảo hộ, dụng cụ đảm bảo vệ sinh.

“Chúng tôi tuyệt đối không sử dụng thuốc kháng sinh trong quá trình nuôi ong. Nếu có ong ốm, phải tách đàn hoặc điều trị bằng nước gừng nếu như tình trạng nhẹ”, anh Phú chia sẻ thêm.

Để giảm khả năng ốm, bệnh của ong, người nuôi phải duy trì được mật độ đàn, ong đông sẽ giúp tổ ấm áp về mùa đông, mát mẻ về mùa hè.

Với mật, phải chờ đủ độ chín mới thu hoạch, thường từ 20 - 30 ngày, phụ thuộc vào thời tiết và tình hình nguồn phấn hoa. Quá trình thu hoạch sẽ rơi vào lúc mật đầy nắp, nếu thu sớm hơn hay muộn hơn đều không đạt tiêu chuẩn.

Chinh phục thị trường Anh

Sau nhiều năm kinh doanh thị trường trong nước, nhờ sự quan tâm, kết nối của các cơ quan chuyên môn, vừa qua, 20 thùng mật ong của Greenlife đã lần đầu được xuất khẩu sang thị trường Anh, đánh dấu bước tiến mới trong quá trình phát triển của HTX. Số hàng này tương đương 250 lọ, được đóng theo quy cách 380ml/lọ.

“Để có được lô hàng xuất khẩu đầu tiên này, HTX đã phải cố gắng trong rất nhiều năm, với những định hướng từ khoảng 2017 - 2018. Cụ thể là lên phương án sản xuất, phát triển sản phẩm phù hợp với thị hiếu cũng như yêu cầu của thị trường Anh”, anh Đinh Công Thuần, Giám đốc HTX chia sẻ.

Để có thể xuất khẩu, quá trình sản xuất mật phải được chuẩn hóa từ kỹ thuật chăm sóc, rồi sau đó là thu hoạch, đóng gói. Ví dụ như tuân thủ quy trình VietGAP hay đáp ứng tiêu chuẩn ISO:22000.

Sau khi thu hoạch, mật phải được hạ thủy phần, cho vào máy chiết để đóng gói, tuyệt đối không được thao tác thủ công như trước. Khi đã chia vào chai, mật được dán nhãn và đóng vào từng thùng theo đúng quy cách của phía nhập khẩu.

Theo anh Thuần, Anh là thị trường xuất khẩu đầu tiên của mật ong Greenlife và mặc dù đã sản xuất, kinh doanh mật ong từ lâu nhưng đây là lần đầu HTX ứng dụng tiến bộ KH-KT vào sản xuất.

“Là HTX thuần về nông nghiệp nên chúng tôi phải bắt đầu từ những điều nhỏ nhất, để có được kết quả hiện nay là tâm huyết, chăm chút cho từng công đoạn của các thành viên HTX”, Giám đốc Thuần chia sẻ thêm.

Bên cạnh đó, cũng phải kể đến sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng. Năm 2022, HTX được hỗ trợ máy hạ thủy phần, đến năm 2023 là máy đóng gói bao bì. Còn năm 2024, để phục vụ cho xuất khẩu, các thành viên HTX đã tự đầu tư máy chiết rót để có một quy trình sản xuất khép kín, đảm bảo chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm.

Chia sẻ thêm về yêu cầu của thị trường Anh đối với mật ong nguyên chất, anh Thuần cho biết nhà nhập khẩu đưa ra tiêu chí rất khắt khe về độ ẩm trong mật. Cụ thể, để xuất khẩu mật phải đảm bảo độ ẩm tối đa là 18%, tuy nhiên, trong lô hàng xuất khẩu sang Anh, con số này được giảm xuống 17,2%.

Ngoài yêu cầu về độ ẩm, để đảm bảo chất lượng và nguyên vẹn được hương vị cho mật ong, phía Anh yêu cầu phải liên tục duy trì nhiệt độ dưới 35 độ C trong quá trình hạ thủy phần.

Sau khi những thùng mật ong đầu tiên được xếp lên container sang Anh, anh Thuần và nhiều thành viên HTX Greenlife hy vọng sẽ nhận được sự ủng hộ của người tiêu dùng xứ sở sương mù để có thể nâng cao lượng xuất khẩu trong thời gian tới.