Nhận thấy nhu cầu rau sạch, an toàn của người tiêu dùng ngày càng tăng, anh Phạm Ngọc Trọng ở xã Thuận Đức (TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình) đã thử nghiệm trồng rau theo phương pháp khí canh trên trụ đứng và cho hiệu quả cao. 

Anh Trọng cho biết, mô hình trồng rau khí canh trụ đứng hoạt động dựa trên nguyên tắc cơ bản là phun một màn sương giàu dinh dưỡng trực tiếp lên rễ, giúp cây sinh trưởng và phát triển trong điều kiện tốt nhất.

“Dưỡng chất được sử dụng để phun cho cây hoàn toàn hữu cơ và được pha chế theo tỷ lệ nhất định. Mô hình cho sản phẩm rau sạch, an toàn và tốt cho sức khoẻ con người” - anh Trọng cho biết.

Ban đầu, anh Trọng đầu tư 40 trụ trồng rau khí canh. Mỗi trụ có chiều cao khoảng 2m, được đặt trong một chậu nhựa, có hệ thống ống dẫn nối các chậu nhựa với nhau để khi bơm dinh dưỡng các chậu đều nhận được.

Hạt giống sau khi gieo vào các hộp nhựa có giá thể sẽ được đặt vào các hốc của cột trụ. Mỗi trụ có 42 - 45 hốc trồng, mỗi hốc có thể trồng từ 1 - 3 cây rau tùy loại. Hàng ngày, nước dinh dưỡng được bơm, phun sương lên trụ. Rễ cây nhận được chất dinh dưỡng và phát triển tốt.

Khi trồng rau bằng phương pháp khí canh, chất dinh dưỡng sẽ được máy phun sương quanh bộ rễ, lượng nước dư sẽ chảy về chậu nhựa bên dưới và tiếp tục tuần hoàn sử dụng. Bên cạnh đó, chất dinh dưỡng được bơm phun theo chế độ cài đặt và dễ dàng điều chỉnh tùy theo độ lớn của cây. Dinh dưỡng được cây trồng hấp thu dễ dàng, giúp cây tăng trưởng nhanh, giảm chi phí sản xuất.

Rau được xếp vào các lỗ nhỏ khoan trên ống nhựa, rễ nằm trong lòng ống, thân cây hướng ra ngoài đón ánh sáng để quang hợp. Hệ thống phun sương định kỳ phun dung dịch gồm nước và dinh dưỡng vào trong ống để rễ hút trực tiếp.

Với phương pháp này, rau sẽ được kiểm soát chất dinh dưỡng ngay từ đầu, không cần sử dụng đất nên hạn chế được sâu bệnh phát sinh, không lo tồn dư hóa chất hay kim loại nặng, không bị nhiễm sinh vật gây hại và vi sinh trong đất nên rau hoàn toàn sạch, rất thuận lợi để tiến tới sản xuất đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn hữu cơ.

Cũng theo anh Trọng, với phương pháp này, người trồng sẽ tiết kiệm được diện tích, rất thích hợp với người dân thành phố không có đất để trồng rau sạch. “Mỗi gia đình chỉ cần từ 4 – 6m2 như khoảng sân vườn hay góc hành lang, sân thượng là đã có thể trồng rau, vừa mang lại nguồn thực phẩm sạch cho gia đình, vừa tiết kiệm chi phí. Ngoài ra, người trồng cũng có thể kết hợp nhiều loại cây trồng khác nhau trong một mô hình để đáp ứng nhu cầu sử dụng đa dạng của gia đình” - anh Trọng chia sẻ.

Hiện, mô hình của anh Trọng mới trồng thử nghiệm trên 40 trụ đứng. Sau khoảng 30 ngày, mỗi trụ cho thu hoạch khoảng 10kg rau, cho thu nhập khoảng 200 ngàn đồng, mỗi năm có thể trồng từ 10 - 12 lứa rau.

Các loại rau trồng ở đây như xà lách, cải cay, cải ụ, rau dền, mồng tơi, củ cải… bước đầu sinh trưởng và phát triển tốt, rau ăn ngon, giòn và ngọt. “Mỗi lứa rau, mỗi trụ có thể cho thu nhập khoảng 200 ngàn đồng, mỗi năm là trên 2 triệu đồng. Nếu làm đúng quy trình, chăm rau tốt thì thu nhập từ canh tác rau khí canh rất cao”, anh Trọng cho biết.

Theo anh Trọng, hầu hết các loại rau ăn lá, ăn quả, ăn củ đều có thể trồng theo phương pháp khí canh, cho năng suất ổn định, bảo đảm chất lượng dinh dưỡng. Từ hiệu quả của vườn rau khí canh, hiện anh Trọng đang tiếp tục mở rộng diện tích, phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm. 

Không chỉ say mê tìm tòi, anh Trọng còn sẵn sàng chia sẻ quy trình, kinh nghiệm trồng rau khí canh cho nhiều người với mong muốn mang đến cho bà con nông dân những lựa chọn mới trong canh tác nông nghiệp, nhất là người dân sinh sống ở đô thị, khu dân cư đông đúc thiếu đất trồng rau.